Fomalin là dung dịch chứa formaldehyde, được dùng rộng rãi trong bảo quản mẫu, gỗ và diệt khuẩn. Cùng tìm hiểu fomalin là gì, ứng dụng ra sao và cách sử dụng an toàn để tránh ảnh hưởng sức khỏe.
Fomalin là gì?
Fomalin (hay formalin) là dung dịch formaldehyde (HCHO) nồng độ khoảng 37–40% trong nước, thường có thêm methanol để ổn định. Đây là một hóa chất khử trùng mạnh, có khả năng tiêu diệt vi khuẩn, virus, nấm và bảo quản các mô hữu cơ trong thời gian dài.
Fomalin có mùi hăng rất đặc trưng và là một hợp chất hữu cơ dễ bay hơi, dễ gây kích ứng cho hệ hô hấp nếu tiếp xúc lâu dài.
Thành phần hóa học của fomalin
-
Formaldehyde (HCHO): 37–40%
-
Nước: chiếm phần còn lại
-
Methanol: ~10–15% (ngăn formaldehyde tự polymer hóa)
Fomalin là dạng tồn tại ổn định và dễ sử dụng của formaldehyde – một chất độc mạnh với khả năng đông tụ protein trong tế bào, từ đó tiêu diệt vi sinh vật hoặc ngăn quá trình phân hủy.
Ứng dụng của fomalin trong đời sống và công nghiệp
1. Bảo quản mô, mẫu sinh học
-
Fomalin thường được dùng trong các phòng thí nghiệm, bệnh viện để bảo quản mô, mẫu cơ thể người hoặc động vật phục vụ nghiên cứu.
-
Là chất chính trong quá trình ướp xác hoặc bảo quản tiêu bản lâu dài.
-
Trong giải phẫu học, mô được ngâm trong dung dịch fomalin 10% để ngăn phân hủy.
2. Khử trùng và tiêu độc
-
Được dùng để khử trùng nhà cửa, chuồng trại, đặc biệt trong ngành chăn nuôi.
-
Có tác dụng tiêu diệt các loại vi khuẩn, nấm mốc, virus gây bệnh trong môi trường.
-
Đôi khi được sử dụng trong phòng bệnh, kho bảo quản để diệt khuẩn toàn diện (ở nồng độ kiểm soát).
3. Trong công nghiệp gỗ
-
Fomalin là nguyên liệu để sản xuất nhựa formaldehyde như urea-formaldehyde (UF), phenol-formaldehyde (PF) dùng làm ván ép, ván MDF, sàn gỗ công nghiệp.
-
Những loại keo này giúp tăng độ cứng, độ bền và khả năng chống ẩm của gỗ.
4. Trong ngành dệt nhuộm và da
-
Dùng để xử lý chống nhăn vải, cố định màu nhuộm.
-
Trong thuộc da, fomalin giúp làm cứng cấu trúc da, chống mục nát.
Fomalin trong thực phẩm – Cảnh báo nghiêm trọng
Mặc dù fomalin có hiệu quả cao trong bảo quản mô và diệt khuẩn, nhưng tuyệt đối không được phép dùng trong thực phẩm. Tuy nhiên, ở một số nơi, fomalin bị lạm dụng để:
-
Ngâm hải sản (mực, tôm, cá) để giữ tươi lâu
-
Ngâm bún, phở, miến để không bị ôi thiu
-
Ngâm trái cây chín ép để kéo dài thời gian bảo quản
Việc này cực kỳ nguy hiểm vì formaldehyde là chất độc, có thể gây:
-
Ung thư (được phân loại là chất gây ung thư nhóm 1 bởi IARC)
-
Rối loạn hô hấp
-
Viêm da, kích ứng mắt
-
Ảnh hưởng thần kinh, gan, thận nếu tiếp xúc lâu dài
Tại Việt Nam, Bộ Y tế và Bộ Công Thương đều cấm tuyệt đối sử dụng fomalin trong bảo quản và chế biến thực phẩm.
Cách sử dụng fomalin an toàn trong công nghiệp
Nếu cần dùng fomalin cho mục đích chính đáng như bảo quản mẫu hoặc sản xuất gỗ công nghiệp, bạn cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
1. Trang bị bảo hộ đầy đủ
-
Đeo găng tay, khẩu trang, kính chắn giọt bắn
-
Làm việc trong phòng thoáng khí, có quạt hút
2. Định lượng chính xác
-
Luôn pha loãng fomalin theo tỷ lệ khuyến nghị (thường 1:10 với nước) khi bảo quản mô
-
Tránh để hóa chất tiếp xúc trực tiếp với da hoặc đường hô hấp
3. Bảo quản đúng cách
-
Cất giữ ở nhiệt độ thường, nơi thoáng mát, tránh ánh sáng
-
Tuyệt đối không để gần nguồn nhiệt, lửa hoặc vật liệu dễ cháy
4. Xử lý rác thải chứa fomalin
-
Dung dịch dư phải được xử lý đúng quy trình môi trường
-
Không đổ vào cống thoát nước sinh hoạt
Dấu hiệu nhận biết thực phẩm bị tẩm fomalin
Người tiêu dùng có thể áp dụng một số mẹo nhỏ để tránh mua phải thực phẩm bị ngâm fomalin:
-
Hải sản có mùi hắc, dai bất thường, không tanh đặc trưng
-
Bún/phở để ngoài không tủ mát vẫn không hỏng sau vài ngày
-
Trái cây có màu sắc tươi bất thường, cứng, không chín mềm
-
Có thể dùng giấy đo pH hoặc dung dịch phát hiện formol để thử tại nhà
Mua Hóa Chất Công Nghiệp ở đâu giá tốt – uy tín?
Nếu bạn đang có nhu cầu mua hóa chất, TLS Chem là một trong những địa chỉ uy tín mà bạn có thể tin tưởng. Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực cung cấp hóa chất công nghiệp, TLS chem cam kết mang đến cho khách hàng những sản phẩm chất lượng, chính hãng từ các thương hiệu nổi tiếng.
Khi mua hóa chất qua TLS Chem, bạn sẽ nhận được:
- Sản phẩm chính hãng: TLS Chem cam kết cung cấp biến tần với đầy đủ chứng nhận chất lượng và bảo hành từ nhà sản xuất.
- Tư vấn chuyên nghiệp: Đội ngũ kỹ thuật viên của TLS sẵn sàng hỗ trợ, tư vấn giúp bạn lựa chọn được thiết bị phù hợp nhất với nhu cầu sử dụng.
- Giá cả cạnh tranh: TLS Chem luôn cung cấp sản phẩm với mức giá hợp lý, cùng các chính sách ưu đãi hấp dẫn.
- Bảo hành và hỗ trợ kỹ thuật: Khi mua hóa chất tại TLS, bạn sẽ được hưởng chế độ bảo hành chu đáo và hỗ trợ lâu dài.
Thông Tin Liên Hệ:
- Địa chỉ: Số 2, Ngõ 83, Trần Duy Hưng, Cầu Giấy, Hà Nội
- Hotline: 0868.981.186 – 0966.186.601 – 0989.669.868
- Website: TLS Chem
- Fanpage: TLS Chem
Các chất thay thế fomalin an toàn hơn
Do độc tính cao, hiện nay nhiều ngành đã chuyển sang các chất thay thế ít độc hơn như:
-
Glutaraldehyde – dùng trong y tế, an toàn hơn, ít mùi
-
Hydrogen peroxide – dung dịch oxy già mạnh, diệt khuẩn hiệu quả
-
Ethanol, isopropanol – dùng phổ biến trong sát trùng bề mặt
Tuy nhiên, giá thành các chất thay thế thường cao hơn fomalin, nên cần cân nhắc kỹ mục đích sử dụng và ngân sách.
Kết luận
Fomalin là một hóa chất có hiệu quả cao trong việc bảo quản và diệt khuẩn, nhưng ẩn chứa nhiều nguy hiểm nếu sử dụng sai cách. Tuyệt đối không được dùng fomalin trong thực phẩm, và nếu sử dụng trong công nghiệp, cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định an toàn.
TLS Chem khuyến khích các doanh nghiệp và người tiêu dùng lựa chọn giải pháp khử trùng hiện đại hơn, an toàn với sức khỏe và thân thiện với môi trường.